صنعت کفش در ایران و چالش های آن
صنعت کفش در ایران
صنعت کفش در ایران یکی از قدیمی ترین و مهم ترین صنایع محسوب می شود که به دلیل مهارت صنعتگران، وجود مواد اولیه مناسب مانند چرم طبیعی و هزینه های تولید نسبتاً پایین ، پتانسیل بالایی برای رشد دارد. . ایران یکی از تولیدکنندگان بزرگ کفش در منطقه است و در برخی از شهرها مانند تبریز، مشهد، تهران و قم تولید کفش رونق بسیاری دارد. تبریز به عنوان قطب تولید کفش چرم طبیعی شناخته می شود و محصولات آن در بازارهای داخلی و خارجی محبوب هستند. با این حال ، این صنعت با چالش و مشکلات متعددی رو به روست که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم .
فرصت و مزایای صنعت کفش در ایران
صنعت کفش ایران یکی از صنایع پویا و پراهمیت در کشور است که با وجود چالش ها، از فرصت های متعددی برای رشد و توسعه برخوردار است. ایران دارای نیروی کار متخصص و ماهر در صنعت کفش است. تجربه طولانی کارگاه های سنتی و صنعتی در شهرهایی مانند تبریز ، تهران ، مشهد و قم باعث شده این صنعت پایه های محکمی داشته باشد. کشورهای همسایه مانند عراق، افغانستان، روسیه، ترکیه و کشورهای حوزه خلیج فارس بازارهای مهمی برای صادرات این کفش ها می باشند. هزینه تولید پایین در مقایسه با کشورهای اروپایی، به تولیدکنندگان داخلی امکان رقابت در بازارهای بین المللی را می دهد.
این صنعت در ایران پتانسیل بالایی برای جذب سرمایه گذاران دارد. با بهبود زیرساخت ها و افزایش حمایتهای دولتی، این صنعت می تواند سرمایه های داخلی و خارجی را به خود جذب کند. با گسترش اینترنت و خرید آنلاین ، تولیدکنندگان کفش ایرانی می توانند بدون نیاز به واسطه ها محصولات خود را مستقیماً به مشتریان عرضه کنند . صنعت کفش در ایران با وجود برخی چالش ها، فرصت های زیادی برای رشد دارد. کیفیت بالای چرم ایرانی، نیروی کار ماهر ، ظرفیت صادرات ، هزینه تولید پایین و گسترش فروش آنلاین از مهم ترین مزایای این صنعت هستند. اگر تولیدکنندگان انواع کفش مردانه و زنانه و بچگانه بتوانند نوآوری ، طراحی مدرن و بازاریابی بین المللی را تقویت کنند، این صنعت می تواند جایگاه قدرتمندی در بازار جهانی پیدا کند.

صنعت کفش در ایران
چالش های صنعت کفش در ایران
با وجود ظرفیت ها و مزایای صنعت کفش در ایران، متاسفانه این صنعت با چالش های متعددی هم روبهروست که بر تولید، فروش و صادرات تأثیر منفی می گذارد. یکی از بزرگ ترین چالش های صنعت کفش ایران، واردات گسترده کفش های ارزان قیمت خارجی مخصوصاً از چین و ترکیه است. این محصولات به دلیل قیمت پایین ، بازار داخلی را اشباع کرده و تولیدکنندگان داخلی را با مشکلات جدی مواجه کرده اند.
نبود حمایت های کافی دولتی برای تأمین تسهیلات و وام ، نوسانات اقتصادی و افزایش هزینه های تولید و افزایش نرخ ارز که باعث افزایش قیمت مواد اولیه وارداتی می شود هم باعث کاهش توان تولیدکنندگان داخلی و افزایش قیمت نهایی کفش ایرانی شده است. یکی از مشکلات صنعت کفش در ایران ، کمبود طراحی های مدرن و متناسب با سلیقه بازار جهانی است. بسیاری از تولیدکنندگان هم چنان به روش های سنتی پایبندند و کمتر به نوآوری، مد و تکنولوژی های جدید در تولید کفش توجه میکنند. با وجود تولید چرم در ایران ، بسیاری از مواد اولیه دیگر مانند چسب ، زیره ، پارچه های خاص و برخی قطعات فنی باید از خارج وارد شوند. این موضوع باعث وابستگی به واردات ، افزایش هزینه ها و مشکلات در تولید مداوم می شود.
ضعف در بازاریابی و برندسازی
صنعت کفش در ایران پتانسیل بالایی برای رشد دارد، اما هم چنان با چالش های بازاریابی و برندسازی مواجه است. عدم وجود برندهای قدرتمند و شناخته شده در سطح جهانی و حتی منطقه ای ، نداشتن هویت بصری حرفه ای (لوگو، بسته بندی، تبلیغات ضعیف و غیرجذاب) ، عدم توجه به داستان برند (Brand Story) و ایجاد ارتباط احساسی با مشتری و کپی برداری از برندهای خارجی بدون ایجاد هویت از موارد ضعف در برندینگ و هویت برند می باشد .
جالب است بدانید که بسیاری از تولیدکنندگان ایرانی ، محصولات با کیفیتی تولید می کنند، اما به دلیل ضعف در برندسازی ، مردم ترجیح می دهند کفش های خارجی (حتی تقلبی) بخرند. از دیگر چالش های مهم در این زمینه می توان به ضعف در بازاریابی دیجیتال ، ضعف در شناخت نیاز مشتری و بازار هدف ، مشکلات توزیع و فروش و تبلیغات ناکارآمد و عدم استفاده از اینفلوئنسر مارکتینگ اشاره کرد . اگر تولیدکنندگان ایرانی این ضعف ها را برطرف کنند، می توانند سهم بیشتری از بازار داخلی و بین المللی کسب کنند.

صنعت کفش در ایران و چالش های آن
مشکلات صادرات و عدم حضور در بازارهای جهانی
صنعت کفش در ایران پتانسیل بالایی برای صادرات دارد، اما به دلایل مختلف تاکنون نتوانسته حضور پر رنگی در بازارهای جهانی داشته باشد. در این جا مهم ترین چالش و مشکلات صادرات کفش ایران را بررسی میکنیم.
کشورهای اروپایی برای واردات کفش ، استانداردهای سخت گیرانه ای دارند که بسیاری از تولیدکنندگان ایرانی نمی توانند آن ها را رعایت کنند. بسیاری از صادرکنندگان ایرانی مجبورند از واسطه های کشورهای همسایه مانند امارات و ترکیه برای صادرات کفش استفاده کنند که هزینه ها را افزایش می دهد. برندهای چینی و ترکیه ای از پلتفرم های آنلاین مانند AliExpress، Amazon و eBay برای فروش جهانی استفاده می کنند ، اما برندهای ایرانی هنوز در این زمینه فعال نیستند.
برندهای موفق صادراتی، دفاتر و انبارهای منطقه ای در کشورهای هدف دارند، اما صادرکنندگان ایرانی چنین زیرساختی ندارند. در حال حاضر ترکیه با تعرفه های تجاری پایین و کیفیت بالا توانسته بازارهای منطقه ای مانند عراق ، روسیه و اروپا را تصاحب کند و با حمایت های دولت، تسهیلات بانکی و مشوق های صادراتی قوی، صنعت کفش خود را در بازارهای جهانی توسعه داده است.
ضعف در بهرهگیری از فناوری و تولید مدرن
صنعت کفش در ایران یکی از قدیمی ترین صنایع تولیدی کشور است و ظرفیت بالایی برای رشد دارد، اما هم چنان از فناوری های نوین و تولید مدرن فاصله دارد. این ضعف باعث شده تا تولیدکنندگان ایرانی در رقابت با برندهای بین المللی و منطقه ای (مانند ترکیه و چین) دچار مشکل شوند. در ادامه، مهم ترین چالش های این حوزه و راهکارهای پیشنهادی را بررسی می کنیم :
- استفاده محدود از ماشین آلات پیشرفته
- ضعف در تحقیق و توسعه (R&D) برای طراحی و نوآوری
- ضعف در استفاده از مواد اولیه پیشرفته و فناوری های نوین در تولید
- عدم استفاده از اتوماسیون و دیجیتالی سازی در مدیریت تولید
- مشکلات در توسعه و تولید کفش های هوشمند و مدرن
- ضعف در آموزش نیروی کار ماهر و متخصص